Dzień Flagi RP oraz Dzień Polonii – jak godnie czcić nasze barwy narodowe
Łukasz Kałdonek 2 maj 2025
2 maja to wyjątkowa data w kalendarzu świąt narodowych – obchodzimy wówczas Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To czas, gdy szczególnie manifestujemy przywiązanie do biało-czerwonych barw, które od wieków są znakiem polskiej tożsamości i walki o niepodległość.
Historia polskiej flagi – od powstańczych kokard do współczesności
Pierwsze oficjalne uregulowanie polskich barw narodowych miało miejsce 7 lutego 1831 r., podczas powstania listopadowego. Wówczas Sejm Królestwa Polskiego uchwalił, że kokarda narodowa będzie składać się z kolorów białego i czerwonego, nawiązujących do herbu Orła Białego i Pogoni – symboli Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. ustawa z 1 sierpnia 1919 r. potwierdziła biel i czerwień jako oficjalne barwy Rzeczypospolitej. Od tego czasu flaga stała się jednym z najważniejszych znaków polskiej państwowości.
Dlaczego świętujemy 2 maja?
Data Dnia Flagi nie jest przypadkowa. Wybrano ją z dwóch powodów:
- 2 maja 1945 r. polscy żołnierze zawiesili biało-czerwoną flagę na berlińskim Reichstagu i Kolumnie Zwycięstwa, co było symbolem udziału Polski w pokonaniu nazizmu.
- Wprowadzenie święta między 1 maja (Świętem Pracy) a 3 maja (rocznicą Konstytucji 3 Maja) zachęca do wywieszania flag na dłużej, podkreślając ciągłość polskich tradycji.
Jak wygląda flaga RP? Kolory, proporcje i zasady użytkowania
Polska flaga składa się z dwóch poziomych pasów – białego u góry i czerwonego u dołu. Proporcje boków powinny wynosić 5:8 (np. 100 cm x 160 cm). Co ciekawe, odcień czerwieni zmieniał się na przestrzeni lat – pierwotnie był to karmazyn, później cynober, a obecnie ponownie przywrócono ciemniejszą czerwień.
WAŻNE ZASADY:
- Flaga musi być czysta i niezniszczona.
- Nie wolno umieszczać na niej napisów ani rysunków.
- Nie może dotknąć ziemi, podłogi ani wody.
- W układzie pionowym biały pas powinien być po lewej stronie.
- Flaga z godłem RP (Orzeł Biały na białym pasie) jest zarezerwowana dla instytucji państwowych, portów i polskich statków.
Dzień Polonii i Polaków za Granicą – łączność z Ojczyzną
2 maja to także Dzień Polonii, ustanowiony w 2002 r. dla uhonorowania milionów Polaków żyjących poza krajem. Szacuje się, że poza granicami Polski mieszka ok. 20 mln osób polskiego pochodzenia – od potomków XIX-wiecznych emigrantów po współczesnych pracowników zarobkowych.
Polonia od wieków wspierała Ojczyznę w trudnych chwilach, kultywowała język i tradycje, a dziś jest ambasadorem polskości na całym świecie.
Jak godnie świętować Dzień Flagi?
- Wywieś flagę na budynku lub balkonie.
- Zadbaj o właściwe eksponowanie – unikaj pomieszczenia flagi z innymi w nieuporządkowany sposób.
- Pamiętaj o szacunku – flaga nie może służyć jako nakrycie czy dekoracja w niewłaściwych miejscach.
- Przypomnij historię – opowiedz młodszym pokoleniom, dlaczego biel i czerwień są tak ważne.
Podsumowanie
Dzień Flagi RP i Dzień Polonii to święta, które łączą wszystkich Polaków – niezależnie od miejsca zamieszkania. Poprzez szacunek dla symboli narodowych wyrażamy dumę z naszej historii i tożsamości. 2 maja pokażmy, że biało-czerwona to nie tylko flaga, ale znak wspólnoty, która przetrwała wieki.
(Źródła: Ustawa o godle, barwach i hymnie RP, PAP, Biuro „Niepodległa”)