Odbudowa linii tramwajowych – tak, to możliwe! Przykład czeskiej Pragi i lekcja dla polskich miast
Wielu z Was zapewne było w Pradze. Jeśli tak, to na pewno kojarzycie jej centralny punkt – Plac Wacława. Obecnie trwają tam historyczne prace: po 44 latach przywracana jest zlikwidowana linia tramwajowa!
Praga rusza z budową trasy tramwajowej na słynnym Placu Wacława
26 czerwca 2024 roku Praga oficjalnie rozpoczęła budowę nowej linii tramwajowej w górnej części Placu Wacława. To nie tylko powrót do tradycji, ale też ogromna inwestycja w ekologiczny transport przyszłości.

Kluczowe informacje o projekcie:
- Czas trwania prac: 1095 dni (3 lata)
- Wartość inwestycji: 1,239 mld euro
- Planowane zakończenie: 2027 rok
- Długość nowego odcinka: ok. 550 m
- Połączenie: Trasa połączy Vodičkovą i Jindřišską z istniejącymi ślepymi torami przy Muzeum Narodowym
Dlaczego to takie ważne?
Tramwaje kursowały na Placu Wacława przez 96 lat (od 1884 do 1980 roku). Ich likwidacja po otwarciu metra okazała się błędem – centrum miasta straciło wygodne połączenia, a ruch samochodowy stał się problemem. Teraz Praga naprawia ten błąd!

Korzyści z przywrócenia tramwaju:
✅ Lepsza komunikacja – bezpośrednie połączenie między Vinohradami a Novým Městem
✅ Mniej samochodów – zwężenie jezdni, więcej miejsca dla pieszych i zieleni
✅ Historyczny powrót – tramwaj znów będzie częścią krajobrazu placu
Co jeszcze się zmieni?
- 67 nowych drzew – drugi szpaler wzdłuż placu
- Poszerzone chodniki i deptak – wygodniej dla pieszych
- Nowoczesna infrastruktura – przebudowa torowisk i stacji metra
„Tramwaj był tu przez prawie sto lat. W końcu wracamy do rozsądnego rozwiązania” – mówi Jan Šurovský, dyrektor techniczny DPP.
Dlaczego warto odtwarzać linie tramwajowe?
Tramwaje odgrywają kluczową rolę w transporcie miejskim, zapewniając ekologiczny, wydajny i tani sposób przemieszczania się. W wielu miastach Europy obserwujemy trend przywracania zlikwidowanych niegdyś linii tramwajowych.
- Ekologia – Tramwaje są zeroemisyjne (jeśli zasilane z OZE) i redukują ruch samochodowy, poprawiając jakość powietrza.
- Pojemność – Jeden tramwaj może zastąpić nawet kilkadziesiąt samochodów, odciążając ulice.
- Komfort i szybkość – Wydzielone torowiska zapewniają płynność jazdy, unikając korków.
- Rozwój miasta – Tramwaje zwiększają atrakcyjność dzielnic i wspierają rewitalizację obszarów miejskich.

Praga – wzór do naśladowania
W ostatnich dekadach Praga konsekwentnie inwestuje w rozwój tramwajów, nie tylko rozbudowując sieć, ale także przywracając historyczne połączenia. Kilka przykładów:
1. Odbudowa linii na Hradczany (2018)
Po latach przerwy tramwaje wróciły na Hradczany, jedną z najważniejszych dzielnic Pragi. Linia nr 22 została przedłużona do Pohořelec, co poprawiło dostępność komunikacyjną tej zabytkowej części miasta.
2. Nowe połączenie do Dworca Głównego (2023)
W 2023 roku uruchomiono nową linię tramwajową łączącą Dworzec Główny (Hlavní nádraží) z dzielnicą Vinohrady, ułatwiając przesiadki między transportem kolejowym a tramwajowym.
3. Rewitalizacja linii w dzielnicy Podbaba
W ramach modernizacji infrastruktury odtworzono także fragmenty torowisk w północnej części miasta, zwiększając częstotliwość kursowania tramwajów.
Czego Praga może nauczyć Gliwic i innych polskich miast?
Gliwice, podobnie jak wiele polskich miast, mają bogatą historię tramwajową, ale część linii została zlikwidowana w XX wieku. Przykład Pragi pokazuje, że rewitalizacja tramwajów to nie tylko sentymentalny powrót do przeszłości, ale realna korzyść dla miasta.
Kluczowe lekcje:
✔ Długofalowe planowanie – Praga przygotowywała się do inwestycji przez lata. W Gliwicach warto rozważyć stopniowe przywracanie połączeń, np. na trasach dojazdowych do centrum.
✔ Integracja z innymi środkami transportu – W Pradze tramwaje świetnie współpracują z metrem i koleją. W Gliwicach mogłyby lepiej łączyć się z PKM czy autobusami.
✔ Zielona rewitalizacja – Czesi nie tylko kładą tory, ale też sadzą drzewa. Gliwice mogłyby połączyć odbudowę tramwajów z modernizacją ulic.
✔ Partycypacja społeczna – W Pradze mieszkańcy byli konsultowani. W polskich miastach też warto pytać ludzi o zdanie.
Gliwice mają potencjał! Praga jako przykład!
Choć dziś sieć tramwajowa w Gliwicach jest ograniczona, przykład Pragi pokazuje, że warto myśleć o przyszłości. Być może czas rozważyć powrót tramwaju na ul. Zwycięstwa czy lepsze połączenie z sąsiednimi miastami?
Praga udowadnia, że odbudowa zlikwidowanych linii tramwajowych to nie marzenie, ale rzeczywistość. Dzięki dobrze zaplanowanym inwestycjom można stworzyć nowoczesny i przyjazny mieszkańcom system transportu.
Łukasz Kałdonek
Źródło: dphmp.cz
Zdjęcia: dphmp.cz