Historia na niedzielę: Hotel Admiralspalast w Zabrzu

Ulica Wolności w Zabrzu, zwłaszcza w okolicach dworca kolejowego, to dziś reprezentacyjny deptak, przy którym wznoszą się okazałe, stuletnie kamienice o eklektycznym charakterze. Wśród nich szczególną uwagę przykuwa gmach dawnego hotelu „Admiralspalast” („Pałac Admiralski”), wyróżniający się swoją „amerykańską” fasadą i bogatą historią. To jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów w mieście, który od niemal stu lat stanowi ważny element architektonicznego krajobrazu Zabrza.

Historia powstania

Hotel „Admiralspalast” został zbudowany w latach 1924-1928, za czasów Republiki Weimarskiej, tuż przed wybuchem wielkiego kryzysu. Projektantami budynku byli berlińscy architekci Richard Bielenberg i Josef Moser, którzy nadali mu modernistyczny charakter z elementami sztuki art deco. Budynek wzniesiono na wysokość pięciu kondygnacji, a jego naroże zwieńczono imponującą kopułą o średnicy 11 metrów. Fasada ozdobiona została płaskorzeźbami ludzkich głów, symbolizujących przedstawicieli pięciu kontynentów, co dodaje obiektowi unikalnego charakteru.

Pierwotnie w miejscu hotelu stała kamienica mieszczańska, w której działał hotel Fleischer. W 1916 roku budynek zawalił się, prawdopodobnie z powodu niestabilnego gruntu. Dlatego też pod nowy hotel wylano betonową płytę o grubości 2 metrów, która miała zapewnić stabilność konstrukcji.

Funkcjonalność i styl

Hotel „Admiralspalast” od początku pełnił funkcję nie tylko miejsca noclegowego, ale także centrum rozrywkowego. Na parterze działała Piwiarnia Bawarska („Bayrisches Braustübl”), serwująca znane piwo „Pschorr”. Na pierwszym piętrze znajdowały się kawiarnia, restauracja oraz sala balowa mogąca pomieścić 500 osób. Piętra od drugiego do czwartego zajmowały 48 pokoi hotelowych, każdy wyposażony w umywalkę z bieżącą wodą – luksus jak na tamte czasy. Na dachu urządzono ogród z kręgiem tanecznym dla 350 gości, który stał się popularnym miejscem spotkań mieszkańców.

Zmiany nazw i funkcji

Po II wojnie światowej hotel zmieniał nazwy i funkcje. Najpierw działał jako „Prezydent”, później jako „Przodownik”, a w końcu jako „Monopol”. W latach 50. i 60. XX wieku wnętrza hotelu przechodziły niewielkie remonty, ale największe zmiany nastąpiły w latach 90. Wówczas część pomieszczeń zaadaptowano na potrzeby banku, a na drugim piętrze urządzono salon gier. Niestety, w kolejnych latach budynek popadł w ruinę, stając się pustostanem.

Próby rewitalizacji

W 2012 roku podjęto próbę remontu elewacji, jednak prace wkrótce przerwano. W 2020 roku Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Usług Turystycznych (WPUT) w Katowicach wystawiło obiekt na sprzedaż. W styczniu 2022 roku budynek kupiło miasto Zabrze za 3,5 mln zł. Planowana jest gruntowna rewitalizacja obiektu według projektu znanego architekta i urbanisty Tomasza Koniora. Koszt prac szacowany jest na 53 mln zł.

Przyszłość „Admiralspalast”

Dziś hotel „Admiralspalast” to nie tylko zabytek, ale także symbol przemian, jakie zachodzą w Zabrzu. Jego rewitalizacja ma przywrócić mu dawny blask i uczynić z niego ważne centrum kulturalne i turystyczne miasta. To miejsce, które łączy w sobie historię, architekturę i nowoczesność, a jego odbudowa stanowi szansę na ożywienie tej części Zabrza.

Zdjęcia UM w Zabrzu, Polska.org